سئو چیست؟ آموزش کامل مفاهیم SEO + چک‌لیست

سایتِ بدون سئو، همانند انسانی است که تهِ چاهی تاریک مانع افتاده و هرچقدر فریاد می‌زند کسی صدایش را نمی‌شنود. با رعایت نکات سئو است که می‌توانید سایتتان را از این چاه عمیق نتایج گوگل درآورید و صدایش را به گوش کاربرانی که به تعقیب مطالب شما هستند برسانید. در مقالۀ امروز مدرن از این‌که سئو چیست و چرا اهمیت دارد آغاز می‌کنیم، سپس به بررسی تکنیک‌های مختلف سئو (یعنی کلاه سفید، کلاه سیاه و کلاه خاکستری) می‌پردازیم، در ادامه با سئوی داخلی و بیگانه و نکات مهم هر کدام آشنا می‌شویم. در واپسین،انجام لیستی از الگوریتم‌های مهم گوگل را آورده‌ایم و یک فایل چک‌لیست سئو برای شما آماده کرده‌ایم.

پیشنهاد می‌کنم همین اکنون یا پس از مطالعۀ این نوشتار چک‌لیست سئو که در آخر برای شما گذاشته‌ایم را دانلود کنید و اگر امکانش بود پرینت بگیرید. با این چک‌لیست می‌توانید به صورت منظم کارهای سئوی سایتتان را اتمام دهید و پس از واپسین،انجام هر بخش آن را علامت بزنید.

سئو چیست؟

اجازه دهید یک راست بروم سر اصل مطلب و تعریف سادۀ سئو (SEO) را به شما بگویم. کلمۀ SEO از ساحل هم قرار دادن حروف اول کلمات Search Engine Optimization گرفته شده است. Search Engine Optimization یعنی چه؟ یعنی:

" بهینه سازی برای موتورهای جستجو "

بهینه سازی برای موتورهای جستجو، به مجموعه‌ای از تاکتیک‌ها و دستورالعمل‌ها گفته می‌شود که اگر به‌درستی انجام شوند منجر به بهتر شدن جایگاه سایت در موتورهای جستجو (به خصوص گوگل) و افزایش بازدید سایت و هدایت شدامد اغلب می‌شوند.

چرا سئو اهمیت دارد؟

روز به روز به شمار کاربرانی که از طریق گوگل نیازهایشان را جست و جو می کنند، اضافه می‌شود. بر بنیاد آمارگرفتن رسمی سایت گوگل یومیه چیزی حدود 3.5 میلیارد سرچ در گوگل اتمام می‌شود. اکنون آسان می‌توانیم درک کنیم که چرا بیل گیتس می‌گوید که "اگر کسب و کار شما در اینترنت حضور ندارد، به زودی از صحنۀ روزگار حذف خواهید شد."

پس کاربران (مشتریان بالقوۀ شما) به گوگل اعتماد زیادی دارند. حال که دستور دهید پیوستگی این بحث را با یک نمونه برایتان پیش ببرم؛

تصور کنید شما یک فروشگاه موبایل هستید و یک وبسیات هم برای خرید و فروش موبایل دارید. بر اساس ابزارهای "اندازه‌گیری شمار جستجوی کلمات کلیدی گوگل" خرید اینترنتی موبایل یا عبارات مانند آن چیزی حدود 8000 سرچ در ماه دارد.

این احصاء عالی است؛ یعنی ماهانه 8000 نفر هدف خرید موبایل دارند و در اینترنت به پیگیری جایی برای خرید موبایل می‌گردند. حتما شما هم برایتان بارها قبل آمده است که چیزی را در گوگل سرچ کنید و همانطور که خودتان هم به تجربه دیده‌اید، بیش از 80% کاربران در همان صفحۀ نخست نتایج جسجو پاسخ خویش را پیدا می‌کنند. خیلی کم پیش می‌آید که کسی در صفحات دوم و سوم به تعقیب پاسخ باشد.

حالا اگر سایت شما در صفحات سوم، چهارم (وبالاتر) نتایج جستجو باشد، به ندرت کسی می‌تواند شما را پیدا کند. در درستی شما 8000 مشتری نهفته که آشکارا به دنبال شما بوده‌اند را از دست داده‌اید.

سئو فرآیندی است که به گوگل کمک می‌کند الی سایت شما را معرفی کرده، مقوله کار و جنبش شما را بفهمد و بر اساس کلمات کلیدی مرتبط مثلا همین خرید موبایل سایت شما را در صدر نتایج جستجو اثر دهد. در درستی سئو به افزایش بازدید سایت شما کمک ویژه‌ای می‌کند.

البته اینجا لازم است که به نکته‌ای اشاره کنم. درست است که گوگل یک موتور جستجو است و واژۀ موتور هیچ خاصیت انسانی را به یاد کس نمی‌آورد. اما گوگل آنقدرها هم موتور نیست. یعنی آدم‌ها نمی‌گذارند که موتور باشد و بر پای بست، فاکتورهای صرفا مکانیکی و ماشینی سایت‌ها را رتبه بندی کند. موتور جستجوی گوگل علاوه‌بر ربات‌های خودش به رفتار کاربران نیز پروا ویژه‌ای دارد که در ادامۀ این مقاله به آن هم خواهیم پرداخت.

انواع تکنیک‌های سئو و توصیه‌های لازم!

بد نیست که بدانید متخصصان، تکنیک‌های سئو را در سه گروه مختلف دسته‌بندی کرده‌اند. این گروه‌ها عبارتند از: سئوی کلاه سفید، سئوی کلاه سیاه و سئوی کلاه خاکستری.

سئوی کلاه سفید: ما واقعاً خیلی خوبیم!

منظور از سئوی کلاه سفید تکنیک‌هایی است که بر پای بست، قوانین تعیین شده بدست موتورهای جستجو اتمام شده و باعث می‌شوند رتبۀ سایت به‌طور طبیعی در صفحه نتایج گوگل ترفیع پیدا کند. فرایند سئوی کله سفید که بهترین و مناسب‌ترین طریق سئو است، یک شبه انجام نمی‌شود و نیاز دارد که مدت موعد مشخصی ادامه و دائما روی سایت خویش شغل کنید، ولی در عوض به اصطلاح یک عمر راحتید، گوگل به شما اعتماد می‌کند و به این راحتی جایگاه شما را به وبسیات دیگری نمی‌دهد.

راستی اگر به جای سئوی کلاه سفید، سئوی اخلاقی را هم شنیدید شگفتی نکنید؛ از بس که این شیوه بر اساس اخلاق و راستی-راستگویی و حقیقت است به آن سئوی اخلاقی نیز می‌گویند.

سئوی کلاه سیاه: ما تظاهر می‌کنیم که خیلی خوبیم!

در مقابل سئوی کلاه سفید، سئوی کلاه سیاه قرار دارد. یعنی چه؟ یعنی برعکس سئوی کلاه سفید، در سئوی کلاه سیاه سعی بر فریب موتور جستجو و دور زدن قوانین آن است.

این روش سئو برعکس روش پیشین خیلی زودتر نتیجه می‌دهد؛ ولی کارایی آن ابدیت نیست و گوگل هم بیکار ننشسته که فریبش بدهید! گوگل مدام در حال آپدیت و ارائه الگوریتم‌های جدید است و دیر یا زود می‌تواند دست شما را بخواند. مثلاً همین چند سنه پیش عده‌ای با ساختن لینک‌های اسپم و به دردنخور در صفحات گوناگون به رتبه‌های نکوداشتن در گوگل دریافتی بودند، ولی گوگل با ارائۀ الگوریتم پنگوئن این وب‌سایت‌ها را جریمه کرد و جایگاهی را که از روش‌های تباه به دست آورده بودند از آن‌ها بعد گرفت.

پس چه بسا چند معاش جایگاه نخست گوگل را کسب کنید، ولی ممکن است به همان زودی هم لو بروید و از صحنۀ وب محو شوید. به قول شاعر: ترسم که به کعبه (رتبه نخست گوگل) نرسی ای اعرابی (وبمستر) کاین ره که درون می‌روی به تُرکستان (نتایج سرانجام گوگل) است.

سئوی کلاه خاکستری: ما خوبیم! ولی نه همیشه.

سئوی کلاه خاکستری به تکنیک‌هایی گفته می‌شود که با قوانین موتور جستجوی گوگل مغایرند، اما طوری اجرا می‌شوند که گوگل متوجه نشوند و نتواند سایتمان را جریمه کند. به ذکر سایر سئوی کلاه خاکستری مشابه سئوی کلاه سیاه است، اما نسبت به آن ریسک کمتری دارد.

مثلاً گاهی سئوکاران کلاه خاکستری شمار زیادی صفحۀ جعلی در شبکه‌های اجتماعی مختلف (توئیتر، اینستاگرام، فیسبوک، لینکدین، گوگل پلاس و ...) ایجاد می‌کنند و از این صفحات به سایت خودشان لینک می‌دهند. خب گوگل فعلاً نمی‌تواند تشخیص دهد که تمام این صفحات متعلق به خود شما هستند، بنابراین می‌توانید فیدبک نکوداشتن از آن‌ها بگیرید. ولی دور هم نیست که الی چند وقت دیگر این راز هم بر ملا شود و دچار جریمۀ گوگل شوید!

توصیه من این است که الی وقتی در زمینۀ سئو حرفه‌ای نشده‌اید و با ساختار گوگل و شیوه شغل الگوریتم‌های آن آشنایی کاملی ندارید، از این روش استفاده نکنید. چون برخی مواقع یک اشتباه حقیر می‌تواند سایت شما را در معرض خطر جدی قرار دهد و به آن آفت بزند.

۷ اشتباه رایج در گزینش کلمات کلیدی سایتحتما بخوانید: ۷ اشتباه رایج در انتخاب واژه ها کلیدی سایت

آیا سئو انواع مختلفی دارد؟

خب پاسخ ساده است؛ بله. سئو 2 گونه گوناگون دارد که به آن‌ها سئو یا بهینه‌سازی داخلی (On-Page SEO) و سئو یا بهینه‌سازی بیگانه (Off-Page SEO) می‌گوییم.

سئوی داخلی سایت چیست؟

منظور از سئوی داخلی، بهینه‌سازی صفحات داخلی سایت برای موتورهای جستجو، با هدف رسیدن به جایگاه بالا در گوگل و افزایش ترافیک سایت است. با سئوی داخلی، موتورهای جستجو به راحتی سایت شما را پیدا کرده و می‌خوانند، جستار آن را فهم می‌کنند و اگر استاندارهای لازم را داشته باشد، آن را به عنوان یک سایت مفید برای کاربران می‌شناسند.

خب، برای انجام سئوی درونی سایت دقیقاً باید چه‌کار کنیم؟ عقیده من این است که از چک لیست جادویی سئوی درونی بهره‌گیری کنید!

چک‌لیست سئوی داخلی سایت

مراحلی که در این چک لیست خواهید دید، جدیدترین نکات سئو هستند که تا امسال (یعنی سنه 2018) منتشر شده‌اند. تمامی این مطالب از تجربیات شخصی ما در مدرن و سایت‌های معتبر خارجی جمع‌آوری شده‌اند و بی گمان به شغل شما می‌آیند؛ پس با خیال آسان از آن‌ها استفاده کنید.

بهینه کردن آدرس (URL) تمام صفحات سایت

یکی از بخش‌هایی که گوگل به آن پروا می‌کند، آدرس صفحات گوناگون سایت است. تجربه نشان داده است که هر چقدر که این آدرس کوتاه‌تر، خواناتر و با موضوع محتوای شما پیوسته باشد، کارایی بهتری روی سئو دارد. برای این‌که تمام نکات مربط به URL سایت را بدانید، مقالۀ «نکات مهم برای بهینه سازی URL سایت» را که بدست همکار باستانی ما، رامین محمودی عزیز تألیف شده را بخوانید.

تحقیق کلمات کلیدی (Keyword Research)

تحقیق کلمات کلیدی یعنی اینکه بررسی نماییم و ببینیم مخاطبان هدف ما در اینترنت به دنبال چه چیزهایی هستند و برای رسیدن به آن‌ها چه کلماتی را جستجو می‌کنند. شما می‌توانید با توجه به این کلمات محتوای سایت خویش را تولید کنید یا آن‌ها را بهبود ببخشید. اگر پژوهش واژه ها را به درستی سپریدن دهید، هم مخاطبانتان را بهتر می‌شناسید و هم می‌توانید وضعیت سئوی سایتتان را بهتر کنید.

توجه: تحقیق کلمات کلیدی به هدف جذب بازدیدکننده برای سایت انجام نمی‌شود، بلکه قصد از آن، جذب آن تقسیم بازدیدکنندگانی است که محتوای سایت شما برایشان مفید بوده و دقیقاً به تعقیب محتوا یا فرآورده شما هستند.

ما در مدرن یک مقالۀ خوب در مورد پژوهش واژه ها کلیدی داریم و صفر لغایت صد این مبحث را آن‌جا توضیح داده‌ایم. پیشنهاد می‌کنم حد این مقاله را بخوانید.

بهینه سازی عنوان سئو یا Meta title

عنوان سئو چیست؟ عنوان سئو همان عبارتی است که در صفحۀ نتایج گوگل نمایش دیتا می‌شود. همش سعی کنید عنوان سئوی مطالبتان را جذاب بنویسید و نکات ذیل را در آن‌ها رعایت کنید.

تا جای امکان سعی کنید کلمۀ کلیدی منظور را در ابتدای عنوان سئوی صفحه پیمان دهید و سپس به آن صفت و جزئیات دیگری (مثل راهنما، بررسی، 2018، برترین) اضافه کنید.

تعداد کلمات عنوان کمتر از 55 کاراکتر باشد.

عنوان مطلب یا عنوان سئو را بی گمان تو تگ <H1> پیمان دهید. (برخی سیستم‌های مدیریت محتوا مثل وردپرس به طور اتوماتیک این کار را اتمام می‌دهند، اما اگر CMS شما گونه دیگری‌ست کدها را حد چک کنید.)

زیرتیترهایی غیر از عنوان اصلی را تو تگ <H2> پیمان دهید و کوشش کنید از واژه ها کلیدی هدف در آن‌ها استفاده کنید.

رعایت ساختار در مقاله متن (بهینه‌سازی H1، H2 و H3)

هنگام فرآوری درونمایه برای تارنگار دائم کوشش کنید که ساختار را در نوشته‌هایتان رعایت کنید. برای رعایت ساختار عنوان را با سرنویس1 (H1)، تیترهای اصلی را با سرنویس2 (H2) و پایین شاخه‌های آن‌ها را با H3، H4 و... مشخص کنید. این شغل هم گوگل را برای خواستن مطلبتان بهتر راهنمایی می‌کند و هم کاربران را. به تصویر زیر نگاه کنید، همانطور که می‌بینید عنوان یا سوژه اصلی صفحه که در این‌جا آبنبات‌فروشی است با تگ <H1>، پایین شاخه‌‌های آبنبات‌فروشی که به دو دستۀ آبنبات شکلاتی و میوه‌ای بخش شده‌اند در تگ <H2> و ذیل شاخه‌های آن‌ها نیز در تگ <H3> قرار گرفته‌اند. شما هم با توجه به جستار و بخش‌بندی‌های متن‌تان باید ساختاری متناسب را برپایی کنید و عنوان‌های هر بخش را با تگ‌های <H> متمایز کنید.

بهینه‌سازی انکرتکست‌ها

منظور از انکر تکست همان عنوان لینک است که در همین جمله هم با لینک آبی مشخص شده است (با کلیک روی لینک آبی به صفحۀ انکرتکست چیست هدایت می‌شوید). حال که چطور باید انکر تکست‌ها را بهینه کنیم؟

از واژه ها کلیدی در انکرتکست‌ها کاربرد کنید.

انکر تکست باید مرتبط با موضوع صفحۀ لینک شده باشد.

برای انکر تکست‌ها راهبرد داشته باشید. برای آشنایی کامل با استراتژی و نحوۀ بهینه‌سازی انکر تکست‌ها مقالۀ «چگونه انکر تکست (متن لینک) را بهینه سازی کنیم؟» را بخوانید.

بهینه سازی توضیحات متا یا Meta Description

منظور از توضیحات متا یا متا دیسکریپشن متنی است که برای نمایش دیتا شدن در قسمت توضیحات گوگل نوشته می‌شود (مانند تصویر زیر).

تعداد کاراکترهایی که در توضیحات متا می‌توانید استفاده کنید در ابتدا - طبق استانداردهای گوگل – اندک به 155 تا 165 کاراکتر بود، بعد از مدتی در دسامبر سال 2017 گوگل اعلام کرد بر پای بست، الگوریتم‌های جدید لغایت 325 کاراکتر قابل نمایش است. ولی همین چند وقت پیش یعنی 14 می 2018، خبر جدیدی به گوش رسید. گوگل اعلام کرد که شمار کاراکترهای توضیحات متا به طور میانه کمی کمتر شده، ولی اینکه گوگل چه شمار از آن‌ها را نمایش دهد وابستگی به محتوای صفحه و توضیحات تألیف شده در متا دیسکریپشن (توضیحات متا) دارد.

در توضیحات متا مرز از واژه ها کلیدی بهره‌گیری کنید، ولی آن را بیش از کران با کلمات کلیدی پر نکنید. کوشش کنید خیلی ساده و راحت، طوری که هم گوگل متوجه شود و هم کاربر مقصود و کلیات محتوای صفحه را بفهمد، توضیحات متا را بنویسید.

رعایت کردن چگالی کلمات کلیدی

قبل از هر چیزی سعی کنید در صد کلمۀ نخست محتوایتان از کلمات کلیدی قصد کاربرد کنید. در پیوستگی هم واژه ها کلیدی را طوری در متن توزیع کنید که هم گوگل هدف شما را بفهمد و هم اینکه لطمه‌ای به مفهوم نوشتار وارد نشود. چون به هر حال جستجوی معنایی (Semantic Search) گوگل و الگوریتم مرغ مگس خوار در حال ترقی است و پر کردن متن با کلمات کلیدی بدون در نظر اخذ بار معنایی آن‌ها نه تنها سودی ندارد بلکه به ضررتان هم خواهد بود. پیشنهاد میکنم برای آشنایی اغلب با بهینه سازی واژه ها کلیدی در محتوا، مقالۀ «چگالی یا تراکم کلمات کلیدی چیست؟» را بخوانید.

لینک‌سازی داخل سایت

لینک سازی در تقسیم سئوی داخلی سایت به دو تقسیم دسته می‌شود:

لینک دهی به دیگر مطالب یا محصولات وب‌سایت خودتان

سعی کنید در هر مطلب 2 لغایت 5 لینک به سایر مطالب داشته باشید. چرا؟ چون این پیشه مایه می‌شود کاربران موعد اکثریت را در سایت شما سپری کنند و به گوگل این پیام را برسانند که سایت شما را اخ دارند، پس این فرایند به طور خود به خویش باعث افزایش بازدید سایت شما می‌شود.

لینک دادن به وب‌سایت‌های خوب دیگران

متاسفانه بعضی از دوستان وبمستر و خبره محتوا در این مورد کمی خساست به هزینه می‌دهند و اندیشه می‌کنند که این پیشه مایه بالا رفتن ارزش سایت رقیب می‌شود. خب این موضوع کاملاً صحیح است؛ اما حُسن این شغل در چیست؟

اولاً با این شغل به گوگل پرتو می‌دهید که محتوای صفحۀ شما پیوسته با آن صفحۀ نکویی است که لینک کرده‌اید و چه بسا حتی این پیغام را به گوگل برسانید که مطلبی کامل‌تر از نوشتۀ رقیب تولید کرده‌اید. از طرف دیگر این کار شما نیت خوب شما را به رقبا پرتو می‌دهد و گمان کردن دارد که آن‌ها هم دلشان نرم شود و لینک سایت شما را در سایتشان قرار دهند :D.

استفاده کردن از کدهای نشانه‌گذاری اسکیما

کدهای اسکیما همانند سیگنال‌هایی هستند که به گوگل می‌فهمانند یک دسته مشخص از سایت دربارۀ چه چیزی صحبت می‌کند. مثلاً با یک تکه کد اسکیما می‌توان پرتو عدل که در این تقسیم سایت نظرسنجی کاربران پیمان داد، یا محتوای این بخش دربارۀ یک فیلم سینمایی است یا حتی از این سرنوشت می‌توان یک بازی دانلود کرد.

سئو چیست؟

البته این کدها گرد دوتا نیستند، با مراجعه به سایت schema.org تمام کدهای اسکیما را می‌توانید ببینید و در صورت لزوم از آن‌ها در سایتتان کاربرد کنید. حالا احتمالاً بپرسید که به کارگیری کدهای schema چه تاثیری رو سئوی سایت دارد؟ برای اینکه پاسخ سوالتان را پیدا کنید همین اکنون که یک تب جدید در مروگرتان باز کنید و اسم یک منش یا فیلم معروف را در گوگل جستجو کنید. اکنون در سمت راست صفحه نتایج چه می‌بینید؟ به احتمال زیاد در سمت راست صفحه یک سری اطلاعات طبقه‌بندی شده را می‌بینید. خب چه بسا فکر کنید که اطلاعات تنها از سایت‌های خارجی گرفته می‌شوند بعد تاثیری روی سایت ما ندارد. اگر نظرتان این است خوب به تصاویر زیر نگاه کنید.